Temat jak\u017ce istotny, a jak ma\u0142o si\u0119 o nim pisze. Dzi\u015b o zatrudnianiu os\u00f3b innego pochodzenia ni\u017c polskie. W bran\u017cy kosmetyczno-fryzjerskkiej zatrudnia si\u0119 wiele os\u00f3b r\u00f3\u017cnego pochodzenia i temat ten jest bardzo istotny nie tylko z perspektywy respektowania praw cudzoziemc\u00f3w, ale r\u00f3wnie\u017c wymog\u00f3w jakie s\u0105 stawiane na polskich przedsi\u0119biorc\u00f3w. <\/p>\n\n\n\n

Dzi\u015b w ramach cyklu 5 Pyta\u0144 Do.. wywiad z Miros\u0142aw\u0105 Wo\u017aniak, prawnikiem zajmuj\u0105cym si\u0119 doradztwem do spraw cudzoziemc\u00f3w. <\/p>\n\n\n\n

1. Wiele os\u00f3b przyje\u017cd\u017caj\u0105cych do Polski zastanawia si\u0119 jakie kroki powinni podj\u0105\u0107 w celu pobytu i pracy zgodnie z prawem. Jakby Pani opisa\u0142a 5 krok\u00f3w, kt\u00f3ry trzeba wykona\u0107 aby legalnie pracowa\u0107 w Polsce?<\/strong><\/p>\n\n\n\n

MW:<\/strong> Przede wszystkim nale\u017cy znale\u017a\u0107 pracodawc\u0119 w Polsce, kt\u00f3ry zatrudni legalnie cudzoziemca w Polsce. Praca wykonywana nielegalnie nara\u017ca pracodawc\u0119 na wysokie kary finansowe a cudzoziemca na wpis do wykazu cudzoziemc\u00f3w, kt\u00f3rych pobyt na terytorium RP jest niepo\u017c\u0105dany skutkuj\u0105cy zakazem wjazdu do Polski.Kolejnym krokiem jest uzyskanie jednego z dokument\u00f3w dopuszczaj\u0105cych cudzoziemca do polskiego rynku pracy: zezwolenia na prac\u0119, zezwolenia na prac\u0119 sezonow\u0105, o\u015bwiadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi (ewentualnie by\u0107 zwolnionym z tego wymogu na podstawie szczeg\u00f3lnych przepis\u00f3w) lub zezwolenia na pobyt czasowy i prac\u0119. O dokument dopuszczaj\u0105cy do polskiego rynku pracy wyst\u0119puje pracodawca.Jednak sam dokument dopuszczaj\u0105cy cudzoziemca do polskiego rynku pracy nie jest wystarczaj\u0105cy do \u015bwiadczenia pracy. Koniecznie nale\u017cy zawrze\u0107 umow\u0119 o prac\u0119, b\u0105d\u017a jedn\u0105 z um\u00f3w cywilnoprawnych – umow\u0119 zlecenia albo umow\u0119 o dzie\u0142o na warunkach okre\u015blonych w zezwoleniu na prac\u0119.Ostatnim, istotnym krokiem jest uzyskanie tytu\u0142u pobytowego, kt\u00f3rego podstawa musi uprawnia\u0107 do wykonywania pracy, np. odpowiednia wiza lub zezwolenie na pobyt b\u0105d\u017a pobyt w ruchu bezwizowym dla okre\u015blonej grupy cudzoziemc\u00f3w. <\/p>\n\n\n\n

2. Jakie wed\u0142ug Pani s\u0105 b\u0142\u0119dy formalne zwi\u0105zane z pobytem pope\u0142niane przez osoby, kt\u00f3re przyje\u017cd\u017caj\u0105 do innego kraju w celu podj\u0119cia pracy?<\/strong><\/p>\n\n\n\n

MW: <\/strong>Do\u015b\u0107 powszechnym problemem jest deklarowanie wjazdu w celu turystycznym, a w praktyce podejmowanie aktywno\u015bci ekonomicznej bez wymaganego zezwolenia. Cz\u0119stym zjawiskiem jest te\u017c brak znajomo\u015bci przez cudzoziemiec\u00f3w przepis\u00f3w prawnych dotycz\u0105cych pobytu i zatrudniania cudzoziemc\u00f3w w Polsce, czasu trwania w urz\u0119dach procedury legalizuj\u0105cej i brak znajomo\u015bci j\u0119zyka polskiego. Warto przynajmniej na poziomie podstawowym nauczy\u0107 si\u0119 naszego j\u0119zyka, w\u00f3wczas \u0142atwiej b\u0119dzie w pocz\u0105tkowym okresie zaadaptowa\u0107 si\u0119 cudzoziemcowi w Polsce. <\/p>\n\n\n\n

3. Na co powinien zwr\u00f3ci\u0107 uwag\u0119 cudzoziemiec wed\u0142ug Pani podejmuj\u0105c prac\u0119 u polskiego pracodawcy?<\/strong>

MW: <\/strong>Nale\u017cy przede wszystkim zwr\u00f3ci\u0107 uwag\u0119, czy cudzoziemiec otrzyma\u0142 jeden egzemplarz zezwolenia na prac\u0119 lub orygina\u0142u o\u015bwiadczenia z\u0142o\u017conego przez pracodawc\u0119 w powiatowym urz\u0119dzie pracy i wpisanego tam do ewidencji o\u015bwiadcze\u0144. Czy pisemna umowa, b\u0119d\u0105c\u0105 podstaw\u0105 wykonywania pracy, sporz\u0105dzona zosta\u0142a w j\u0119zyku dla niego zrozumia\u0142ym. \u00a0Wa\u017cne dla cudzoziemca jest aby tre\u015b\u0107 umowy o prac\u0119 b\u0105d\u017a umowy cywilnoprawnej \u00a0by\u0142a zgodna z warunkami wynikaj\u0105cymi z dokumentu pozwalaj\u0105cego na wykonywanie pracy, kt\u00f3ry otrzyma\u0142 pracodawca, ze szczeg\u00f3lnym zwr\u00f3ceniem uwagi na wysoko\u015b\u0107 wynagrodzenia, kt\u00f3re nie mo\u017ce by\u0107 ni\u017csze ni\u017c okre\u015blone w zezwoleniu na prac\u0119 cudzoziemca, o\u015bwiadczeniu o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi lub zezwoleniu na pobyt czasowy i prac\u0119.Zatrudnieni w Polsce cudzoziemcy w pewnych sytuacjach mog\u0105 te\u017c nie by\u0107 \u015bwiadomi, i\u017c pracodawca nie dope\u0142ni\u0142 formalno\u015bci zwi\u0105zanych z powierzeniem pracy i nie zg\u0142osi\u0142 jego jako pracownika do urz\u0119du skarbowego i Zak\u0142adu Ubezpiecze\u0144 Spo\u0142ecznych oraz nie op\u0142aca\u0142 sk\u0142adek ani podatk\u00f3w. Nie wp\u0142ywa to na status legalnego pobytu cudzoziemca w tym momencie, ale w przysz\u0142o\u015bci mo\u017ce negatywnie wp\u0142yn\u0105\u0107 na \u00a0uzyskanie przez cudzoziemca kolejnego zezwolenia na pobyt i prac\u0119. Dlatego warto sprawdzi\u0107 pracodawc\u0119 czy w zwi\u0105zku z zawart\u0105 umow\u0105 wywi\u0105zuje si\u0119 w pe\u0142nym zakresie z na\u0142o\u017conych na niego ustawowych zobowi\u0105za\u0144.Zdarza si\u0119 r\u00f3wnie\u017c zmiana przez cudzoziemc\u00f3w pracodawcy. Cudzoziemiec posiadaj\u0105cy dokument uprawniaj\u0105cy do pobytu w zwi\u0105zku z prac\u0105 powinien w takiej sytuacji poprosi\u0107 nowego pracodawc\u0119 o przekazanie mu \u00a0dokumentu zezwalaj\u0105cego na prac\u0119.W interesie cudzoziemca le\u017cy dba\u0142o\u015b\u0107 o legalne zatrudnienie. Nie spotkaj\u0105 go wtedy niepo\u017c\u0105dane, stresuj\u0105ce niespodzianki. <\/p>\n\n\n\n

4. Pytanie z drugiej strony na co powinien zwr\u00f3ci\u0107 uwag\u0119 pracodawca polski, kt\u00f3ry chce zatrudni\u0107 cudzoziemca?<\/strong>

MW: <\/strong>Pracodawca zatrudniaj\u0105cy cudzoziemca musi mie\u0107 \u015bwiadomo\u015b\u0107 r\u00f3\u017cnorodno\u015bci kulturowej, kt\u00f3ra czasami wymusza inny rytm pracy ni\u017c powszechnie nam znany. Religia, obyczaje, inne kalendarze ni\u017c obowi\u0105zuj\u0105cy gregoria\u0144ski w Polsce wymuszaj\u0105 na pracodawcy respektowanie praw i wolno\u015bci w zakresie kultywowania obchod\u00f3w \u015bwi\u0105t zgodnych z wiar\u0105 wyznawan\u0105 przez obcokrajowca. Pracodawca powinien sprawdzi\u0107 \u2013 przed poj\u0119ciem pracy przez cudzoziemca \u2013 posiadanie przez niego odpowiedniej podstawy legalnego pobytu \u2013 np. wizy, karty czasowego pobytu lub stempla w paszporcie w okre\u015blonych przypadkach, kt\u00f3ry potwierdza z\u0142o\u017cenie wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, pobyt rezydenta d\u0142ugoterminowego UE lub pobyt sta\u0142y. Powinien r\u00f3wnie\u017c, przez ca\u0142y okres wykonywania pracy przez cudzoziemca przechowywa\u0107 kopi\u0119 tego dokumentu.

5. Czy jest co\u015b co wed\u0142ug Pani pracodawca m\u00f3g\u0142by zrobi\u0107 \u201ewi\u0119cej\/lepiej\u201d aby cudzoziemcom pracowa\u0142o si\u0119 lepiej w Polsce?<\/strong>

MW:<\/strong>To jest temat rzeka, ale na pewno powinien zadba\u0107 o to, aby jego pracownik-cudzoziemiec otrzyma\u0142 kompletn\u0105 informacj\u0119 o zasadach pobytu i pracy w Polsce. Jest to bardzo wa\u017cne dla tych obcokrajowc\u00f3w, kt\u00f3rzy przyje\u017cd\u017caj\u0105c do Polski do pracy wi\u0105\u017c\u0105 swoj\u0105 przysz\u0142o\u015b\u0107 z Polsk\u0105 w d\u0142u\u017cszej perspektywie i dla pracodawcy r\u00f3wnie\u017c, aby mia\u0142 zadowolonego pracownika.Aby zapewni\u0107 wi\u0119ksz\u0105 ochron\u0119 zatrudnionym pracownikom, pracodawca powinien zatrudni\u0107 cudzoziemca na podstawie umowy o prac\u0119, a nie na podstawie umowy zlecenia b\u0105d\u017a umowy o dzie\u0142o. Wiem, \u017ce nie zawsze jest to mo\u017cliwe. Zawieranie z pracownikiem umowy cywilnoprawnej do\u015b\u0107 cz\u0119sto podyktowane jest mniejszymi obci\u0105\u017ceniami finansowymi, a mianowicie brakiem konieczno\u015bci op\u0142acania sk\u0142adek na ubezpieczenie spo\u0142eczne w przypadku umowy o dzie\u0142o i przez pewien czas w przypadku umowy zlecenia. Niestety negatywnie wp\u0142ywa to na mo\u017cliwo\u015b\u0107 przestrzegania praw pracowniczych. Przyk\u0142adowo Pa\u0144stwowa Inspekcja Pracy nie ma prawa do kontrolowania zatrudnienia na podstawie um\u00f3w cywilnoprawnych, co powoduje w praktyce brak jakiejkolwiek ochrony praw pracowniczych cudzoziemca.<\/p>\n\n\n\n

Bardzo dzi\u0119kuj\u0119 za wywiad. Moim go\u015bciem by\u0142a Miros\u0142awa Wo\u017aniak
Pyxis Group sp. z o.o.
Legal & IT Consulting in Poland<\/p>\n\n\n\n